Bijna bij elke uitvaart zijn er jonge kinderen betrokken in de kring van de direct nabestaanden. In het gezin, als er een ouder of een broer of zus overlijdt, maar regelmatiger bij een uitvaart van een opa of een oma. Het is belangrijk om kinderen de aandacht te geven die ze nodig hebben. Maar omdat ze ook vaak de stille aanwezigen zijn, worden ze nog wel eens over het hoofd gezien.
Aandacht
Ik probeer binnen het gezin altijd aandacht te hebben voor de aanwezige jonge kinderen. Zij zijn meestal niet betrokken bij het regelen van de uitvaart. Maar het is belangrijk voor hun verwerking om de kinderen wel te betrekken en een rol te geven. Dat kan zijn bij de dingen die geregeld moeten worden, maar het kan ook een rol in de ceremonie zijn. Ook het beschilderen van de kist van de overledene kan een onderdeel zijn. Ik maak zelf al vanaf de eerste ontmoeting contact met het aanwezige kind of kinderen. Ik vind het belangrijk om ze te laten voelen dat ze erbij horen. En daarnaast moeten ze toch ook weten wie die vreemde mevrouw is die ineens langskomt?
Flippie is niet meer
Mijn creatief ontwerper kwam met het idee voor een leesboekje voor kinderen. Hij bedacht het verhaal van nijlpaard Mike die zijn vogelvriendje Flippie verliest. Het resultaat was een prachtig en oprecht verhaal over afscheid, in begrijpelijke taal en met een vleugje humor. In 2021 was de eerste druk een feit en al snel volgde een bijpassend invulboekje, waarin kinderen hun eigen verhaal kunnen schrijven over hun eigen verlies. Beide boekjes hebben inmiddels een bijpassende knuffel van hoofdrolspeler Mike. Het boekje is een prachtig geschenk voor de kinderen binnen de directe familie en waar ik zelf ook achter sta. In onderstaande video vertel ik hier meer over.
Kinderen op de uitvaart
Ik overleg altijd met de familie om kinderen een rol te geven op de uitvaart en ze zo actief te betrekken bij het afscheid. Dit kan heel divers zijn, van het aansteken van kaarsen bij de kist, tot het spreken, spelen of zingen voor hun overleden dierbare. Zelfs een dansje doen behoort tot de mogelijkheden. Ik laat de kinderen vertellen wat ze graag willen doen en niets is gek en alles mag! Tijdens het bespreken van de wensen voor het afscheid kan ik u diverse suggesties hiervoor geven.
Vragen van kinderen
Kinderen zijn ook heel nieuwsgierig en hebben vragen. Het is de kunst om hun vragen zo eerlijk mogelijk te beantwoorden. Door vaag te zijn of de vragen te ontwijken, kunnen kinderen een gevoel van angst ontwikkelen over de dood. Ouders zijn vaak bang dat hun kind de situatie niet begrijpt of eng vindt, maar het zijn juist de ouders die dit gevoel creëren. Kinderen zijn heel buigzaam en verwerken het verdriet op hun eigen manier. Blijf eerlijk en maak het vooral niet eng voor ze.
Nieuwsgierig
Zo had ik laatst een overlijden van een oma. De dochter en kleinkinderen zouden haar op de dag van het afscheid nog zien en samen de kist sluiten. Helaas bleek oma niet meer heel mooi te zijn en besloot moeder dat haar dochter dit niet mocht zien. Maar de dochter van 11 jaar was nieuwsgierig en stond erop oma wel te zien. Moeder vroeg aan mij wat te doen en ik adviseerde de dochter het zelf te laten beslissen. Dochter bleef bij haar beslissing. Ze schrok wel zichtbaar en was even van slag, maar ging daarna weer vrolijk verder met knutselen. Ze besloot haar oma te herinneren zoals ze was!
Nazorg
Natuurlijk moet je als ouder je kinderen wel in de gaten houden, want het verdriet kan op momenten die je niet verwacht weer opspelen. Kinderen willen dan graag over de uitvaart praten. Geef hun dan de aandacht en ga met ze in gesprek. Het boekje “ik zal je nooit vergeten” is hierbij een handig hulpmiddel!
Wilt u meer weten over hoe u kinderen kunt betrekken bij een afscheid? Neemt u gerust contact met mij op. De gezinnen die ik begeleid krijgen van mij de boekjes en de knuffels, maar deze zijn ook te koop. Stuurt u mij bij interesse even een e-mail.
